Historia bombek choinkowych rozpoczyna się w połowie XIX wieku, a pierwsze ozdoby powstają z cienkiego szkła, w ogniu lampy naftowej Hansa Greinera. Miało to miejsce w 1847 roku w hucie szkła, w niemieckim mieście Lauscha. Legenda głosi, że Hans Greiner stworzył swoje szklane kule, aby zastąpiły “normalne” dekoracje i ozdoby świąteczne wiszące na choinkach w okresie Bożego Narodzenia. Nie zrobił tego bynajmniej z potrzeby zysku – wręcz odwrotnie! Pierwsze szklane bombki ozdobiły bożonarodzeniowe drzewka, ponieważ ich twórcy nie było stać na powieszenie ozdób takich jak jabłka, orzechy, ciastka, świece i cukierki!

Jak strojono kiedyś drzewka bożonarodzeniowe?

Historia bombki choinkowej to jednak nie historia samej choinki. Zwyczaj wnoszenia zielonej rośliny lub iglastej gałązki do domu i ich dekorowania sięga bowiem już starożytności. W ramach pogańskich wierzeń, podczas zimowego przesilenia wnoszono drzewka czy gałązki do domów i je dekorowano. Miało to przynieść domownikom szczęście i symbolizować zwycięstwo światła nad ciemnością. W Europie, na pograniczu Niemiec i Francji, choinki i ozdoby choinkowe pojawiły już w XV wieku. Na choince w ramach dekoracji pojawiały się jabłka, ciastka i orzechy. Często też wieszano świece, ozdoby choinkowe z papieru czy owoce. Dopiero wraz z rozpropagowaniem święta wśród chrześcijan i nadejściem XIX wieku na choince zaczęły się pojawiać bardziej fantazyjne kształty, takie jak bałwanki, aniołki, parasolki czy pierwsze choinkowe bombki. I o ile wieszanie jabłek i orzechów, a potem bombek miało oparcie w wierzeniach ludzi, bo miało to symbolizować urodzaj, pomyślność, dostatek i krąg życia, tak reszta ozdób miała jedynie udekorować choinkę i nadać jej świątecznego wyglądu.

Kto stworzył pierwsze bombki choinkowe?

Pierwsze szklane bombki choinkowe powstają w 1847 roku w niemieckim mieście Lauscha i od tego momentu historia bombek nabiera niespodziewanego dla wszystkich tempa. Już po 10 latach wytwarzanie ozdób staje się tak opłacalne, że powstają rodzinne manufaktury, które opierają całą swoją działalność na produkcji bombek. W drugiej połowie XIX wieku coś, co było koniecznością z powodu braku pieniędzy na zakup jabłek czy orzechów, zaczyna pojawiać się w niemieckich katalogach. Co stoi za sukcesem tej ozdoby? Przede wszystkim prostota produkcji, brak konieczności stosowania specjalnych form i kształtek. Potrzebne są “tylko”: dobry palnik, mocne płuca, trochę wprawy i zręczne ręce.

Kiedy bombki pojawiły się w Polsce?

Ozdoby stają się coraz bardziej popularne i szybko bombkami zaczyna żyć cały świat. W 1848 roku wiszą w domach i pałacach w Wielkiej Brytanii, w 1858 choinka i pierwsza bombka stoją już w Białym Domu. Bombka w Polsce pojawia się szybko, bo jeszcze pod koniec lat pięćdziesiątych XIX wieku. Z początku jednak była importowana z Niemiec, przez co stać na nią było tylko tych najzamożniejszych. Dopiero pod koniec wieku, wraz z upowszechnieniem procesu produkcji i powstaniem rodzimych manufaktur, bombka trafiła pod strzechy – na wieś i do uboższych mieszkańców miast.

Produkcja bombki dawniej i dziś

Od czasu gdy Hans Greiner stworzył na Boże Narodzenie swoje pierwsze niemieckie bombki, w procesie produkcyjnym wiele się zmieniło. Ogień lampy naftowej zastąpił płomień palnika gazowego, słabej jakości drewniane formy wymieniono na ceramikę i metal. Przy najbardziej skomplikowanych kształtach zaczęto stosować zaawansowany druk 3D. Słabej jakości barwniki zastąpiono profesjonalnymi farbami, lakierami i brokatem. Wystarczy spojrzeć na to, czym ozdobiona jest choinka w dzisiejszych czasach i w jak różnych kształtach może występować bombka, aby zobaczyć, jak technika poszła naprzód.

Jak tworzy się bombki choinkowe? Proces zaczyna się od rozgrzania szkła w ogniu palnika do określonej temperatury, która zapewni mu plastyczność. Dzięki temu jesteśmy w stanie otrzymać produkt, który możemy formować w różne formy (możliwe są nawet kształty przedmiotów codziennego użytku). Następnie stosuje się metodę srebrzenia szkła przy pomocy azotanu srebra, co pozwala na uzyskanie tła pod dalsze prace dekoracyjne. Później zewnętrzna tafla szkła malowana jest na konkretny kolor i ręcznie dekorowana, by następnie trafić do pakowania. Tam bombka jest starannie zabezpieczana i wysyłana do klientów na całym świecie.

Gdzie dziś produkuje się bombki?

Nie ulega wątpliwości, że światowym liderem w produkcji bombek pozostają Chiny. Sprzedają niskiej jakości, tanie, plastikowe ozdoby we wszelkich kolorach i kształtach. Jednak niewiele osób zdaje sobie sprawę, że Polska w tym konkursie zajmuje trzecie miejsce na świecie, a rokrocznie eksport dekoracji świątecznych, a zwłaszcza bombek, systematycznie rośnie. W Polsce największe fabryki mieszczą się w centralnej i zachodniej części kraju, a miejscowości Złotoryja czy Piotrków Trybunalski budzą jasne skojarzenia wśród znawców ozdób świątecznych.
Właśnie w Piotrkowie, na przecięciu najważniejszych szlaków handlowych i transportowych, mieści się firma Szkło-Dekor. To jeden z czołowych graczy na rynku ozdób choinkowych, którego bombkami zachwycają się znawcy od Wielkiej Brytanii, przez Amerykę, aż po Australię. W naszym zakładzie można zwiedzić największą manufakturę w tej części kraju, zobaczyć produkcję bombek od podszewki, obserwować, jak powstają ręcznie malowane arcydzieła w przeróżnych kształtach i kolorach, a także samemu udekorować swoją pierwszą bombkę. W firmowym sklepie można kupić także bombki, które ozdobią choinkę oraz zamówić prezenty firmowe czy ozdoby reklamowe.